به گفته متخصصان دکتر اسلیو معده اصفهان، انجام عمل معده برای کاهش وزن و جراحیهای گتاسترونومی در سالهای اخیر در این شهر رونق زیادی پیدا کرده است. اما آیا این روش بهترین راهحل برای لاغری و کاهش وزن است؟ شاید این پرسش و پرسشهای متعدد دیگری در این باره در ذهن شما وجود داشته باشد. اما یک نکته مهم را در این رابطه از یاد نبرید که عملهای جراحی اصولا باید برای افرادی صورت بگیرد که اضافه وزن بسیار زیادی دارند و قادر نیستند با روشهای معمول یعنی رژیم غذایی و فعالیت بدنی، وزن خود را پایین بیاورند. علاوه بر این جراحی معده انواع مختلفی دارد که هر یک ویژگیها، عوارض و مزایای خود را دارند. در ادامه چند جراحی لاغری را بررسی میکنیم تا با مقایسه آنها به نتیجه برسید.
انواع مختلف جراحی معده برای کاهش وزن
با افزایش تقاضا برای انجام عملهای معده، متخصصان روشهای متعددی را برای این عملها ابداع کردهاند که هر کدام میتواند برای گروهی از افراد مفید باشد. بنابراین اگر شما هم قصد انجام عمل جراحی معده را دارید، خوب است انواع مختلف آن را بشناسید و در نهایت به این نتیجه برسید که کدامیک برای شما مفید است و با انجام آن میتوانید به نتیجه دلخواهتان برسید. در اینجا با مقایسه اسلیو معده، بای پس معده و گاستروپلاستی عمودی کوشیدهایم به برخی از پرسشهای شما پاسخ دهیم.
اسلیو معده
جراحی اسلیو معده برای درمان چاقی شدید استفاده میشود. برای افرادی که روشهای دیگر کاهش وزن را امتحان کرده و به موفقیت نرسیدهاند، توصیه میشود. در صورتی که به شدت چاق هستید و شاخص توده بدنی (BMI) بالای 40 دارید پزشک شما ممکن است جراحی اسلیو معده را توصیه کند. همچنین اگر BMI بین 35 تا 40 دارید و به دلیل چاقی مشکلات جسمی متعددی دارید، باز هم ممکن است پزشک این عمل را برایتان مناسب بداند. مشکلات جسمی که شما را گزینه این جراحی میکند عبارتند ازآپنه خواب، فشار خون بالا، بیماری قلبی یا دیابت نوع 2.
اسیلو از انواع جراحی لاغری با لاپاراسکوپی به شمار میآید. در این روش جراح چندین برش کوچک در بالای شکم شما ایجاد میکند. سپس لاپاروسکوپ را وارد میکند و ابزار جراحی کوچکی را در این برشها قرار میدهد. بعد جراح از یک منگنه لاپاراسکوپی برای تقسیم معده استفاده میکند و یک آستین عمودی باریک باقی میگذارد. در نهایت قسمتی از معده که برداشته شده از طریق یک برش از شکم خارج میشود.
عوارض جراحی اسیلو معده
خونریزی، عفونت، مشکلات قلبی، مشکلات ریوی، درد و لخته شدن خون در پاها از عوارض احتمالی هستند که ممکن است پس از هر جراحی رخ دهد. بیهوشی عمومی همچنین ممکن است باعث مشکلات تنفسی یا واکنشهای دیگر شود. اما ریسک اصلی بعد از عمل جراحی اسلیو معده نشت مایعات در این عضو است.
ضمنا با گذشت زمان، ممکن است در جذب برخی مواد مغذی نیز دچار مشکل شوید. همچنین برخی از افراد ممکن است پس از جراحی دچار سوزش سر دل یا رفلاکس شوند. اگر در حال حاضر رفلاکس متوسط تا شدید دارید، اسلیو معده می تواند آن را بدتر کند. اگر در این زمینه تردید دارید مشورت با متخصص معده و گوارش میتواند به شما کمک کند.
اقدامات اصلی بعد از اسلیو معده
افرادی که جراحی کاهش وزن انجام میدهند ممکن است در دریافت ویتامینها و مواد معدنی کافی دچار مشکل شوند. دلیلش هم واضح است آنها غذای کمتری دریافت میکنند و به همین دلیل ممکن است مواد مغذی کمتری را جذب کنند. بنابراین ممکن است نیاز به مصرف روزانه یک مولتی ویتامین به علاوه یک مکمل کلسیم-ویتامین D داشته باشید. ممکن است به مواد مغذی دیگری مانند ویتامین B-12 یا آهن نیاز داشته باشید. تیم مراقبتهای بهداشتی دستورالعملهایی را به شما خواهد داد.
شما باید هر چند ماه یک بار در سال بعد از جراحی آزمایش خون منظم داشته باشید. این اقدام برای اطمینان از نداشتن کمبود آهن خون (کم خونی)، گلوکز خون بالا، یا سطوح پایین کلسیم یا ویتامین D است. اگر سوزش معده دارید، ممکن است نیاز به مصرف دارو برای کاهش اسید معده نیز داشته باشید.
جراحی بای پس معده
بای پس یکی از شناختهشدهترین عملهای جراحی لاغری است. این روش شامل ایجاد یک کیسه کوچک از معده و اتصال کیسه تازه ایجاد شده به طور مستقیم به روده کوچک است. پس از بای پس معده، غذای بلعیده شده به داخل این کیسه کوچک معده و سپس مستقیماً به روده کوچک میرود، در نتیجه قسمت اعظم معده و قسمت اول روده کوچک شما را دور میزند.
بای پس معده زمانی انجام میشود که رژیم غذایی و ورزش موثر نبوده و یا زمانی که افراد به دلیل اضافه وزن خود دچار مشکلات جدی سلامتی شدهاند. مشکلاتی نظیر بیماری بازگشت اسید به مری، بیماری قلبی، فشار خون بالا، کلسترول بالا، آپنه انسدادی خواب، دیابت نوع 2، سکته و ناباروری.
کسانی که مستعد ابتلا به بازگشت اسید معده به مری هستند و جراحی اسلیو برایشان مناسب نیست، میتوانند بای پس را انتخاب کنند تا هم از چربیهای اضافی راحت شوند و هم از این بیماری گوارشی آزاردهنده.
عوارض بای پس معده
بای پس معده، مانند هر جراحی بزرگ دیگری ممکن است در کوتاه مدت و در دراز مدت، عوارضی را با خود به دنبال داشته باشد. خطرات مرتبط با هر عمل جراحی شکمی میتواند شامل موارد زیر باشد:
•خونریزی بیش از حد
•عفونت
•واکنش های نامطلوب به بیهوشی
•لخته شدن خون
•مشکلات ریوی یا تنفسی
•نشت مایعات در دستگاه گوارش شما
•اما خطرات و عوارض طولانی مدت بای پس معده میتواند به این ترتیب باشد:
•انسداد روده
•سندروم دامپینگ (که باعث اسهال، حالت تهوع یا استفراغ میشود)
•سنگ کیسه صفرا
•عوارض مربوط به فتقها
•قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
•سوء تغذیه
•سوراخ شدن معده
•استفراغ کردن
به ندرت، عوارض بای پس معده میتواند وخیم و کشنده باشد.
پس از بای پس چه کار کنیم؟
بای پس معده میتواند باعث کاهش وزن طولانی مدت شود. مقدار وزنی که از دست میدهید به نوع جراحی و تغییر عادات سبک زندگی شما بستگی دارد. ممکن است در عرض دو سال حدود 70 درصد یا حتی بیشتر از وزن اضافی خود را از دست بدهید.
از سوی دیگر ممکن است پس از جراحی کاهش وزن به اندازه کافی وزن کم نکنید یا دوباره وزن خود را به دست آورید. این اتفاق در صورتی میافتد که از تغییرات توصیه شده در سبک زندگی پیروی نکنید. به عنوان مثال، اگر به طور مکرر از غذاهای پرکالری استفاده میکنید، ممکن است کاهش وزن ناکافی داشته باشید. برای جلوگیری از بازیابی وزن، باید تغییرات سالم دائمی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید و فعالیت بدنی و ورزش منظم داشته باشید.
پس از جراحی، طبق برنامه تعیینشده نزد پزشکتان بروید تا او بتواند پیشرفت شما را کنترل کند. همچنین اگر متوجه شدید که وزن کم نمیکنید یا بعد از جراحی دچار عوارض شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
جراحی گاستروپلاستی عمودی
جراحی گاستروپلاستی عمودی یکی دیگر از انواع جراحی معده برای کاهش وزن است. به این روش منگنه کردن معده یا جراحی باندینگ معده نیز میگویند و به واسطه آن فرد غذای کمتری میتواند بخورد. بنابراین گاستروپلاستی هم یکی از انواع عمل کوچک کردن معده است.
در جراحی باندینگ هیچ بخشی از معده برداشته نمیشود و فرآیند گوارش دست نخورده باقی میماند. برای جدا کردن معده به دو قسمت از منگنه یا نوار استفاده میشود که یکی از آنها کیسه بسیار کوچکی است که میتواند حدود یک اونس غذا را در خود جای دهد. غذای این معده «جدید» به قسمت بسته معده تخلیه میشود و سپس روند عادی گوارش را از سر میگیرد. با گذشت زمان، کیسه میتواند بزرگ شود و تا حدود دو الی سه اونس غذا را در خود نگه دارد.
پس از منگنه کردن یا بستن معده، فرد میتواند تنها حدود سه چهارم تا یک فنجان غذا بخورد. غذا باید خوب جویده شود. خوردن بیش از مقداری که کیسه معده میتواند نگه دارد، ممکن است منجر به حالت تهوع و استفراغ شود. روشهای محدود کننده خطرات کمتری نسبت به روشهای دیگر از جمله بای پس و اسلیو معده دارند، اما در مقابل موفقیت کمتری نیز دارند زیرا پرخوری مداوم میتواند کیسه را بکشد تا غذای بیشتری را در خود جای دهد. و روز از نو و روزی از نو!
عوارض گاستروپلاستی یا باندینگ
این جراحی هم مانند سایر انواع جراحی چاقی عوارض خودش را دارد. خطرات خاص باندینگ عمودی معده شامل شکسته شدن خط منگنه یا فرسایش باند است. به ندرت هم ممکن است مایعات معده به شکم نشت کند و به جراحی اورژانسی نیاز باشد. شایع ترین عارضه ای که ممکن است با این جراحی ایجاد شود، بزرگ شدن کیسه معده است. لغزش باند و نشت نمک نیز از خطرات خاص جراحی باندینگ معده است.
در جراحی گاستروپلاستی عوارض عمل معده که در سایر روشها وجود دارد، میتواند کاهش یابد. با استفاده از روش لاپاراسکوپی باندینگ عوارض عمومی جراحی نظیر خونریزی مشاهده نمیشود زیرا هیچ برشی در دیواره معده به وجود نمیآید و تمام مراحل توسط دستگاه آندوسکوپی انجام میشود.
انتخاب جراحی مناسب
اگر به این نتیجه رسیدهاید که باید برای لاغری، جراحی معده را انجام دهید، با مقایسه بین روشهای گفته شده (و جراحیهای متداول دیگر که در گذشته بیشتر رایج بودند) روشی را که بیشتر مناسب خودتان است، انتخاب کنید. البته ممکن است خودتان به تنهایی نتوانید این کار را انجام دهید بنابراین حتما با یک یا چند پزشک متخصص مشورت کنید و نظر آنها را هم بخواهید.